Relacja z XVII Konferencji „Telekomunikacja i Informatyka na Kolei”
Przez trzy dni (12-14.10.2020 r.) czołowi przedstawiciele branży telematycznej rozmawiali w Wiśle na temat najnowszych rozwiązań telekomunikacyjnych i informatycznych na kolei. Konferencja zorganizowana przez Polską Izbę Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei pozwoliła na dyskusję i wymianę doświadczeń w dziedzinie, która teraz kiedy to kontakt bezpośredni wiąże się z podniesionym poziomem ryzyka, nabrała jeszcze większego znaczenia.
Oficjalnego otwarcia wydarzenia ze strony Polskiej Izby Kolei dokonali jej Dyrektor Generalny Adam Musiał i Dyrektor Dorota Markiewicz, która powitała zaproszonych gości: Mecenasa Roberta Zielińskiego z Departamentu Kolejnictwa Ministerstwa Infrastruktury, Prezesa Zarządu PKP SKM w Trójmieście Macieja Lignowskiego, Pełnomocnika Zarządu Kolei Dolnośląskich Igora Kluczka, Pełnomocnika Zarządu ds. Systemów Bezpieczeństwa Centralnego Portu Komunikacyjnego Pawła Buczaka, Kierownik Działu Informatyki SKM w Warszawie Marka Zwierzchowskiego, Audytora Informatycznego CSSA Ryszarda Miłosza oraz Prezesa Technitel Polska Tomasz Klimkiewicza (srebrnego partnera konferencji) i Dyrektora iris INTELLIGENT SENSING Tomasza Gawryluka (brązowego partnera).
Za pośrednictwem łączy internetowych gości powitał także Prezes Zarządu PKP Informatyka sp. z o.o. Tadeusz Turzyński. Korzystając z okazji, prezes zaprezentował aktualne działania spółki PKP Informatyka na polu budowy i wdrażania Polityki IT. Projekt ten tworzony jest wspólnie ze spółkami Grupy PKP i PKP PLK, a nadzorowany będzie przez właściwe struktury Polityki IT oraz PKP SA. Rolą Spółki PKP Informatyka jest podejmowanie inicjatyw w obszarach standaryzacji technologii oraz budowania kompetencji IT we współpracy ze spółkami kolejowymi w celu zapewnienia świadczenia, wymaganych przez nie, usług eksperckich i branżowych. Warto zaznaczyć, że podejmowane działania nie wpłyną na autonomiczność działań poszczególnych spółek w obszarze IT i nie będą stanowić konkurencji dla ich zasobów.
Za cele tego wspólnego przedsięwzięcia można uznać: uregulowanie współpracy, warunków zarządzania, koordynację i monitoring działań oraz ustalenie standardów w obszarze informatyki i telekomunikacji Sygnatariuszy. Równolegle z rozpoczęciem konferencji, otwarta została wystawa TELE-IT 2020. Swoje stanowiska prezentowali: Unified Solutions, iris INTELLIGENT SENSING, ZPAS GROUP, Symantec, IP Connect, Teleoptics oraz Raport Kolejowy. Polska Izba Kolei integruje kolejne podmioty działające w branży kolejowej, a wyrazem tego było uroczyste wręczenie certyfikatów przystąpienia w poczet firm członkowskich, które z rąk Dyrektora Generalnego Adama Musiała i Członka Rady Piotra Kubickiego odebrali przedstawiciele firm: Teleoptics, Harting Polska, ETA Gliwice, iris INTELLIGENT SENSING oraz Unified Solutions. Część seminaryjną rozpoczęły wystąpienia zaproszonych gości. Mecenas Robert Zieliński przedstawił działania Ministerstwa Infrastruktury w zakresie wdrożenia koncepcji wspólnego biletu oraz realizacji Krajowego Programu Kolejowego. Jak zauważył na wstępie – liczba osób obecnych na konferencji wskazuje, jak istotny element związany z rozwojem transportu kolejowego stanowi wdrożenie najnowocześniejszych technologii i systemów informatycznych.
W trakcie prezentacji on-line Z-ca Dyrektora Departamentu Monitorowania i Bezpieczeństwa Urząd Transportu Kolejowego Piotr Sieczkowski omówił perspektywy rozwoju systemu ERTMS, który jak zaznaczył ewoluuje od 2000 r. Warunki do rozwoju jego nowych funkcjonalności ma zapewnić FRMCS – Przyszły Standard Kolejowej Łączności Ruchomej. GSM-R, obecnie funkcjonujący system łączności radiowej dla kolei, oparty jest na standardzie drugiej generacji (2G), który był opracowany w 1994 r. Jego następca ma być standardem piątej generacji (5G) o dużej przepustowości (100mbit/s) i małych opóźnieniach (rzędu milisekundy). Pierwsza pełna specyfikacja FRMCS ma być dostępna w 2025 r., wtedy też rozpocznie się proces migracji szacowany na ok. 8-10 lat Dyrektor Pionu Centrum Cyberbezpieczeństwa Juliusz Brzostek z Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej – Państwowy Instytut Badawczy w nagranym wcześniej wystąpieniu pt. „Cyberbezpieczeństwo – współpraca – zaufanie” przedstawił m.in. skalę zgłoszeń i incydentów związanych z bezpieczeństwem w świecie cyfrowym w 2019 r., które zostały odnotowane przez CSIR NASK (Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego). Jak podkreślił, kwestie te dotyczą branży kolejowej, która wykorzystuje systemy IT np. sterowania ruchem kolejowym, zarządzania infrastrukturą, zarządzania ruchem, rezerwacyjne, informacyjne i łączności.
W celu podjęcia aktywnych działań powiedział o szansach, jakie daje stworzenie sektorowego Centrum Wymiany i Analizy Informacji – ISAC i jego efektywny rozwój. Dyrektor Biura Strategii i Architektury PKP Informatyka Maria Tatarkiewicz łącząc się z gośćmi konferencji scharakteryzowała cele Grupy PKP w świetle strategii współpracy w zakresie informatyki i telekomunikacji. Zaliczyła do nich: integrację działań spółek kolejowych, celem zapewnienia standardów technologii bez ingerencji w procedury dostaw i strategię produktową poszczególnych spółek; najwyższy standard usług w celu budowania kompetencji IT spółek kolejowych, ograniczanie dostaw usług eksperckich i branżowych realizowanych przez podmioty zewnętrze; usprawnienie procesu zarządzania strategicznego w Grupie PKP i umożliwienie zwiększenia konkurencyjności transportu kolejowego. Realizacja wymienionych celów, przy zachowaniu autonomiczności poszczególnych spółek, ma zostać zapewniona poprzez stworzenie odpowiednich struktur i organów decyzyjnych wdrażanej Polityki IT.
Następnie Anna Wojciechowska, Członek Zarządu PKP Informatyka wystąpieniem on-line pt. „Krajowy System Informacji i Rezerwacji w Transporcie Kolejowym (KSIRTK) – szanse i wyzwania” rozpoczęła I blok konferencji. Pełnomocnik ds. IT WARS S.A. Jakub Husarzewski, także łącząc się z jej uczestnikami starał się odpowiedzieć na pytanie zawarte w temacie swojej prezentacji „Chmura i SaaS – czy tylko duzi mogą sobie na to pozwolić?”, zaś Stefan Bednarczyk specjalista ds. cyberbezpieczeństwa ze spółki TEKNISKA Polska Przemysłowe Systemy Transmisji Danych Sp. z o.o. poruszył temat – „Bezpieczna sieć transmisyjna w systemach kolejowych strażnikiem ciągłości procesu”. Kolejnymi prelegentami byli: Prezes Zarządu Maciej Lignowski (PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.) – „Program PREVENT”, Dyrektor Sprzedaży Agnieszka Damaziak (Integrated Solutions Sp. z o.o) – „Teleportacja na kolei? – jak zrewolucjonizować przedsiębiorstwo obniżając znacznie koszty dzięki rozwiązaniom VMWare”, Software Sales Executive Piotr Banaszewski (Micro Focus Polska Sp. z o.o.) – „Micro Focus na dobrych torach” oraz Naczelnik Działu IT Krzysztof Bojda (Koleje Śląskie sp. z o.o.) – „Nowoczesne rozwiązania IT w Kolejach Śląskich”.
Drugi dzień konferencji zainaugurowała prezentacja „SMS czy SMS? Świadomość pracowników to podstawa” Pawła Buczaka, Pełnomocnika Zarządu ds. Systemów Bezpieczeństwa Centralnego Portu Komunikacyjnego. Omówił on kwestie związane z Systemem Zarządzania Bezpieczeństwem (Safety Management Systems) na kolei. Następnie głos zabrali m.in. Krzysztof Pałgan, Wiceprezes Zarządu RELPOL S.A. („Przekaźnik elektromagnetyczny – ważne ogniwo infrastruktury teleinformatycznej na kolei”), który swoją prezentację wygłosił online, Ryszard Miłosz, Audytor Informatyczny CISA („Zarządzenie ryzykiem IT w ruchu kolejowym”) oraz Tomasz Gawryluk, Dyrektor Regionalny w spółce iris – GmbH, omawiając nowe możliwości Automatycznych Systemów Zliczania Pasażerów. Uczestnikom konferencji zaprezentował najbardziej zaawansowany na świecie czujnik do automatycznego
zliczania pasażerów – IRMA 6. – To urządzenie jest wynikiem 29 lat pracy, naszego doświadczenia i rozwoju – mówił Tomasz Gawryluk. – Zlicza on pasażerów z dokładnością do 99 proc. Uzyskane dane można przekazywać do systemu kontroli ruchu lub służb ratunkowych. W przypadku jakiejkolwiek katastrofy służby posiadać będą informacje dot. liczby pasażerów, tym samym mogąc się lepiej przygotować do akcji ratunkowej. System ten sprawdził się w trakcie dramatycznego wypadku autobusu w Warszawie.
O urządzeniach, które można wykorzystać na pokładach pociągów mówił także Marek Zwierzchowski, Kierownik Działu Informatyki SKM. Poruszył on kwestię praktycznego zastosowania mobilnych terminali w obsłudze i eksploatacji taboru. Paweł Sajnóg, Specjalista ds. informatyki w Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej omówił „Informatyczne aspekty integracji rozkładów jazdy ŁKA i PKS”, zaś Maciej Supernak, Dyrektor BOMBARDIER TRANSPORTATION (ZWUS) Polska prezentował temat „Telekomunikacja a sterowanie ruchem kolejowym”. Zwieńczeniem drugiego dnia konferencji był panel dyskusyjny „Cyberbezpieczeństwo, telekomunikacja i informatyka w służbie kolei”. Do rozmowy zaproszeni zostali: Stefan Bednarczyk (TEKNISKA Sp. z o.o.), Marek Zwierzchowski (SKM Sp. z o.o.), Paweł Buczak (CPK) oraz Ryszard Miłosz (Audytor Informatyczny CISA). Moderatorem dyskusji był Piotr Kubicki, ekspert IT (Telekom). – Mamy narzędzia, dzięki którym możemy stworzyć bezpieczną kolej, napisać bezpieczne programy – podkreślał Marek Zwierzchowski, IT Menager w SKM. – Najsłabszym ogniwem, które zaważyć może nad bezpieczeństwem każdego systemu, zawsze jest człowiek. O bezpieczeństwie w sieci i wykorzystywaniu systemów informatycznych w branży kolejowej mówił także Ryszard Miłosz. – Używanie haseł w systemach krytycznych zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem – podkreślał Miłosz. – Prędzej czy później dojdzie do błędu, który może nieść za sobą poważne konsekwencje. Hasło bowiem bardzo łatwo jest złamać. Działania związane z podnoszeniem bezpieczeństwa systemów informatycznych będą ewoluowały. Zwiększą się przede wszystkim oczekiwania klientów. Jak twierdzi Marek Zwierzchowski, mając obecną technologię, nie pozostaje nam nic innego, jak ją wdrażać.
– Musimy jednak poświęcić więcej uwagi kwestiom cyberbezpieczeństwa, systemy musimy wdrażać solidniej – więcej planować i skupiać się na detalach – podkreśla rozmówca. Stefan Bednarczyk z firmy Tekniska zaznacza, że cyberbezpieczeństwo na kolei jest wyzwaniem. – Musimy podnosić świadomość bezpieczeństwa, istotne jest myślenie o cyberbezpieczeństwie już na etapie tworzenia konkretnych systemów – mówił. – Bezpieczeństwo nie lubi dynamiki, nie lubi gadżeciarstwa – podsumował rozmowę Paweł Buczak, przedstawiciel CPK. – Lubi za to podejście systemowe. Powinniśmy na nowo odkryć słowo „safety”. I na tym się skupmy.
INNE EDYCJE TEGO WYDARZENIA
